Yield Farming, likidite madenciliği olarak tanımlanmaktadır. Merkezi olmayan DeFi olarak da geçen Yield Farming kripto para birikimleri ile ödül kazanmak için tercih edilen bir yöntemdir. Kripto para birimlerini kilitlemek ve kilitleme karşılığında ödül kazanmak başlıca amaçlarından bir tanesidir. Bu farming işlemi staking işlemi ile benzerlik de göstermektedir. Her ne kadar bir benzerlik söz konusu olsa da staking işleminden daha karmaşık bir yapısı bulunmaktadır. Yapılan bu farming işlemi ile kimi zaman likidite sağlayıcıları olarak adlandırılır ve platform üzerinde oluşturulan havuzlara fon ekleyerek çalışmaktadır.
Yield Farming Ethereum üzerinden ERC- 20 tokenları kullanımı ile yapılan işlemlerdir. ERC- 20 ile yapılan farming yine ERC- 20 türünden ödül kazanılmaktadır. Fakat bu durum kimi zaman değişmektedir. Yield ile farming yapan yatırımcılar yüksek oranlarda kazanç elde etmek için ellerinde bulunan fonları farklı protokoller ile sık sık hareket ettirmektedir. Bunun için DeFi platformları daha fazla sermaye kendilerine çekmek ve ekonomik teşvikler sunmaktadırlar. Bunun amacı da merkezi borsalarda olduğu gibi ellerinde bulunan likiditeyi daha fazla likiditeye çekmeye çalışmaktadırlar.
Yield Farming’in çalışma şekli otomatik piyasa yapıcı (AMM) olan model ile ilgilidir. Çalışma koşulları içerisinde likidite sağlayıcılar ve likidite havuzları da bulunmaktadır. Bu likidite sağlayıcılar ilk olarak ellerinde bulunan fonlarını likidite havuzuna yatırmaktadır. Daha sonra bu havuz yatırımcıların kripto para cinsinden borç para verebileceği, borç alabileceği ve takas işlemi yapılabileceği bir pazaryeri alanıdır. Likidite platformunu kullanımı karşılığında komisyon ödemesi yapılsa da daha sonra alınan bu komisyonlar likidite havuzunda likidite sağlayıcılara ödenir. Bu bir AMM çalışma prensibidir.
Komisyon gelirli haricinde likidite havuzuna fon eklemek için farklı teşvik ve yeni token dağıtımı yapılır. Yapılan bu dağıtımda yer alan kurallar, likidite protokolünün kendi özel uygulamasına bağlıdır. Özel uygulamaya bağlı olsa da en temek likidite sağlayanlar havuza sunulan likiditenin miktarı ile kazanç elde edenlerdir.
Havuza yatırılan bu fonlar Dolar endeksli olup sabit kripto paralardır. DeFi’de en yaygın olarak kullanılan sabit coinler şu şekildedir:
Mainnet nedir? Yazısını inceleyebilirsiniz.
Yield Farming kazançları hesaplanırken, tahmini olarak getiri değerleri yıllık tabloya bakılarak hesaplanır. Bu hesaplama sonucunda tahmini kazanç hesaplanmış olur. Yield Farming yaptıktan sonra yaygın bir şekilde kullanıla hesaplama ölçütü Yıllık Yüzde Oranı (APR) ve Yıllık Getiri Yüzdesi (APY) olmaktadır. Bu iki hesaplama ölçütünün arasındaki fark, APR’nin birleşme özelliğini dikkate alması, APY’nin ise bu birleşme durumunu dikkate almasından dolayı kaynaklanmaktadır. Böylece daha fazla getiri elde etmek için kar oranının doğrudan yatırım için kullanılması gerekmektedir. Bu durumda dikkat edilmesi gereken bir durum söz konusudur o da Yıllık Yüzde Oranı (APR) ile Yıllık Getiri Yüzesi (APY)’nin birbirleri yerine kullanılabildiğidir. Bir unutulmaması gereken nokta daha vardır. O da yapılan bu kazanç hesaplamalarının ancak tahmini olarak yapılabileceğidir. Kısa vadeli olarak öngörülen bu hesaplamalar kazanç sağlarken uzun dönemli yatırımlar için aynı şeyi söylemek mümkün değildir.
Her farming uygulamasında olduğu gibi Yield Farming’in riskleri de bulunmaktadır. Yield Farming ile farming yapmak sanıldığı kadar olay bir işlem değildir. Karlı kazanç elde edebileceğiniz Yield Farming stratejileri oldukça karmaşık bir yapıya sahip olmaktadır ve deneyimli yatırımcıların farming işlemi yapması önerilmektedir. Aynı zamanda bu farming işlemi daha çok elinde yüksek miktarlarda sermayeye sahip olan yatırımcılar için uygundur. İşlemler içerisinde barındırdığı riskleri ise şu şekilde verilmektedir:
Yield Farming platformları şu şekilde verilmiştir:
Yukarıda verilen farming platformları yatırımcılar tarafından en çok kullanılan platformlar arasındadır. Yield Farming yaparken unutulmaması gereken bir durum söz konusudur o da farming yapmanın tek ve kesin bir yolunun olmayışıdır. Bunun nedeni ise piyasada işlem stratejilerinin sürekli bir şekilde değişim göstermesinden kaynaklanmaktadır. Sürekli olarak değişen her platform kendi içerinde kurallar ve riskler barındırmaktadır. Yield ile farming yapmaya başlamak istiyorsanız merkezi olmayan likidite protokollerinin nasıl çalıştığına dair inceleme ve araştırma yapılması tavsiye edilmektedir.
Yield Farming platformları protokolleri süreçlerinin temelinin nasıl işlendiğine dair temel bir bilgiye farming işlemine girmeden önce sahip olmanız gerekmektedir. Protokoller arasında yer alan akıllı kontrat uygulaması yatırmış olduğunuz fonlara karşılık ödül vermektedir. Ancak bu işlem uygulamaları arasında fark olabilmektedir. Uygulamalar arasında oluşan bu fark nedeni ile zor kazanmış olduğunuz yatırımlarınızı ya da fonlarınızı bilinçsiz bir şekilde yatırmanız ve yüksek getiri elde etmek için umut etmeniz durumunda bazı kazanç kayıpları yaşayabilmeniz mümkündür. Bu yüzden protokollerde bulunan ve yatırımcılara her daim hatırlatılan risk yönetimi altında bulunan kurallardan en önemlisi yatırımlarınızın kontrolünü elinizde tutabilmeniz en önemli olanıdır.